HET ALZIEND OOG

Er zijn schilderijen, waarin bovenin een driehoek te zien is, met daarin een oog. Dit ‘alziend oog’ vertegenwoordigt God, die alles waarneemt wat op aarde gebeurt. God let op de aarde en zorgt voor haar. Mensen hebben zich echter ook gestoord aan dit Oog: Wij willen niet geloven in een God die controleert wat wij mensen op aarde doen; wij willen vrij zijn.

Ondertussen zijn er andere Alziende ogen verschenen. De grote internetbedrijven proberen allerlei gegevens van hun gebruikers te verzamelen. Ze doen dat op steeds geraffineerder manieren. Terwijl je je op internet beweegt, wordt er een spoor van gegevens en cookies afgetapt door de websites en de browsers. Zij verhandelen die gegevens weer aan ‘derde partijen’, die je met gerichte advertenties verleiden om hun producten te kopen.

De internetbedrijven als Google, Apple en Microsoft zijn eens opgericht om goede producten en diensten te leveren aan klanten. Tegenwoordig verdienen ze niet zozeer meer aan hun eigen producten, maar aan het verhandelen van de gegevens van klanten. Je betaalt niet met geld, maar door het (onbewust) afstaan van je persoonlijke gegevens.

Google was de eerste die gegevens van klanten ging verzamelen en loopt nog steeds voorop. Facebook gaat binnenkort WhatsApp en Instagram integreren met Facebook zelf, zodat zij nog beter gegevens door kunnen sluizen. Microsoft kan sinds Windows 10 via een Microsoft-account volgen wat hun klanten op hun computer doen.

Veel websites informeren je dat ze cookies opslaan, maar bieden niet de mogelijkheid om dat af te wijzen. Als je op de site blijft, kun je niet anders dan de cookies accepteren.

Al deze services worden aangeprezen als aangenaam voor de klant, maar de computer en smartphone zijn in wezen steeds meer geavanceerde afluisterapparaten.

Is er iets te doen tegen deze nieuwe Alziende ogen? Veel mensen stellen: Zolang mijn apparaat maar prettig werkt, verdiep ik me er niet in. Zo stimuleer je de internetbedrijven echter alleen maar om nog verder te gaan. Je kunt ook weerstand bieden. Er zijn namelijk gelukkig ook bedrijven die geen of weinig gegevens van klanten vastleggen.

Je bent voor de browser van de pc of de smartphone niet aangewezen op Chrome van Google of Edge / Internet Explorer van Microsoft, maar je kunt Firefox van Mozilla nemen.

Je hoeft als zoekmachine geen gebruik te maken Google, die je volgt overal waar je gaat, maar er zijn alternatieven als Startpage of Duckduckgo.

Een belangrijke doel van de internetbedrijven is om ons als consumenten te voorzien van advertenties. Die opzet kun je dwarsbomen door een advertentieblokker te gebruiken zoals Adblock, Adblock plus of Ublock origin.

Je kunt de invloed van cookies terugdringen door op het internet te surfen met privé-navigatie, die diverse browsers aanbieden.

Je hoeft voor gratis berichtenservices niet WhatsApp van Facebook te gebruiken. Dat kan ook via Telegram of Signal.

En als je voor je besturingssysteem helemaal af wilt van Microsoft, Google en Apple, kun je kiezen voor Linux.

Er zijn dus mogelijkheden om je als consument te verweren, maar het wachten is of er strenge Europese wetgeving komt die de internetbedrijven aan banden gaat leggen. In 2018 is een bescheiden begin gemaakt. Wettelijke dwang zal het enige middel zijn dat werkt.

Wat is overigens de betekenis van dat goddelijke Alziende oog? Psalm 113 zegt:

“Wie is als de Eeuwige, onze God, die zijn zetel heeft in de hoge,

die zich neerbuigt om te zien in de hemelen en over de aarde”.

En waartoe kijkt God met zijn ogen?

“Een geringe doet hij opstaan uit het stof, een arme verheft hij uit het slijk.”

De internetbedrijven kunnen nog wel wat leren van de Bijbel.

A. Bruin